Sonda Solar Orbiter Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) dostarczyła jak dotąd najbardziej szczegółowe zdjęcia powierzchni Słońca. Zdjęcia te, wykonane w marcu 2023 r. z odległości około 74 milionów kilometrów, opublikowano 20 listopada. Zapewniają bezprecedensowy wgląd w fotosferę, warstwę słońca odpowiedzialną za emitowanie światła widzialnego. Zdjęcia ukazują skomplikowane i dynamiczne wzory granulek – komórek plazmatycznych o szerokości około 1000 kilometrów – powstałych w wyniku konwekcji, gdy gorąca plazma unosi się i chłodniejsza plazma opada.
Przeanalizowano aktywność plam słonecznych i pola magnetyczne
Zdjęcia uwydatniają plamy słoneczne jako chłodniejsze i ciemniejsze obszary fotosfery, w których intensywne pola magnetyczne zakłócają ruch plazmy. Kamera polarymetryczna i heliosejsmiczna (PHI) znajdująca się na pokładzie sondy Solar Orbiter stworzyła szczegółowe mapy tych pól magnetycznych, identyfikując ich znaczną koncentrację w obszarach plam słonecznych. Według Według Daniela Müllera, naukowca projektu ESA Solar Orbiter, obserwacje te są niezbędne do zrozumienia dynamicznych procesów zachodzących w Słońcu. Plamy słoneczne wydają się zimniejsze, ponieważ siły magnetyczne ograniczają normalną konwekcję, powodując spadek temperatury powierzchni.
Nowe dane dotyczące rotacji Słońca i wiatrów
Udostępniono także mapę prędkości, zwaną tachogramem, ilustrującą prędkość i kierunek ruchu materii na powierzchni Słońca. Niebieskie obszary przedstawiają plazmę zbliżającą się do statku kosmicznego, natomiast czerwone obszary przedstawiają oddalanie się plazmy, ukazując dynamikę rotacyjną Słońca. Ponadto zaobserwowano, że pola magnetyczne w obszarach plam słonecznych jeszcze bardziej zakłócają materię powierzchniową.
Zewnętrzna atmosfera Słońca, korona, została sfotografowana za pomocą kamery Extreme Ultraviolet Imager znajdującej się na sondzie kosmicznej. Widoczne na tych zdjęciach pętle plazmy wystające ze słońca są połączone z plamami słonecznymi i przyczyniają się do powstawania wiatru słonecznego. Ten wiatr słoneczny, gdy dociera do Ziemi, często powoduje pojawienie się zorzy polarnej.
Przyszłe misje badania biegunów słonecznych
Sonda Solar Orbiter, wystrzelona w 2020 roku w ramach wspólnej misji z NASA, ma na celu uchwycenie bezprecedensowych widoków biegunów Słońca. Obserwacje te zaplanowano na rok 2025, kiedy orbita statku kosmicznego ustawi się tak, aby uzyskać bezpośrednią perspektywę. Niedawne obrazowanie obejmowało złożenie 25 mniejszych obrazów. Złożony proces ma teraz przyspieszyć w przyszłych publikacjach.
