Doktor Jane Goodall, znana prymatolog i działaczka na rzecz ochrony przyrody, podniosła alarm w związku z przyspieszającym globalnym kryzysem różnorodności biologicznej, określając go jako „szóste wielkie wymieranie”. W przemówieniu podczas swojej ostatniej podróży uświadamiającej po Europie dr Goodall podkreśliła znaczenie natychmiastowych działań mających na celu zwalczanie wylesiania, przywracanie naturalnych siedlisk i zmniejszanie zależności od paliw kopalnych.
Podczas wywiad w rozmowie z BBC dr Goodall (obecnie 90 lat) podkreślił pilną potrzebę zajęcia się problemem niszczenia siedlisk. Wskazała na wpływ wylesiania na różnorodność biologiczną, szczególnie w Ugandzie. W raporcie podkreślono, że jej fundacja we współpracy z firmą technologiczną Ecosia posadziła prawie dwa miliony drzew w ciągu pięciu lat. Celem projektu jest przywrócenie ważnych siedlisk dla około 5000 szympansów, przy jednoczesnym łagodzeniu zmiany klimatu poprzez pochłanianie dwutlenku węgla przez rosnące lasy – dodaje raport.
Kryzys klimatyczny i zamykanie okien na zmiany
To ostrzeżenie zbiegło się w czasie ze szczytem COP29 w Baku w Azerbejdżanie, gdzie światowi przywódcy zebrali się, aby omówić politykę klimatyczną. W raporcie podkreślono ponadto, że dr Goodall podkreśliła zawężające się ramy czasowe umożliwiające rozwiązanie problemu rosnących temperatur i utraty różnorodności biologicznej. Powiązała niszczenie lasów ze zmieniającymi się wzorcami opadów, które zakłócają ekosystemy i zagrażają gatunkom. Wspominając swoje badania w Tanzanii ponad sześćdziesiąt lat temu, zauważyła, jak przewidywalne pory deszczowe zostały zastąpione niestabilną pogodą, co doprowadziło do braku równowagi ekologicznej.
„Lasy muszą być chronione, a gałęzie przemysłu szkodliwe dla środowiska muszą podlegać bardziej rygorystycznym przepisom” – powiedziała BBC. Dr Goodall podkreśliła również niebezpieczeństwa związane z rolnictwem przemysłowym, które pogarsza stan gleby i przyspiesza utratę różnorodności biologicznej.
Pionierskie badania i misja na całe życie
Przełomowa praca dr Goodalla na szympansach w Tanzanii na nowo zdefiniowała badania nad naczelnymi, dokumentując używanie narzędzi, więzi społeczne i konflikty terytorialne. Zastanawiając się nad swoją karierą, wspomniała kluczowy moment z szympansem o imieniu David Greybeard, który okazał zaufanie, ściskając jej palce. Te doświadczenia ukształtowały jej poparcie dla współistnienia z dziką przyrodą.
Pomimo wyzwań, w tym wczesnego sceptycyzmu wobec jej metod badawczych, dr Goodall pozostaje niezachwianą zwolenniczką reformy ochrony środowiska. Nalegała, aby rządy i poszczególne osoby przyjęły bardziej rygorystyczne przepisy w celu zapewnienia zrównoważonej przyszłości, podkreślając, że przetrwanie ludzkości zależy od natychmiastowych działań.
