Jak wynika z nowego raportu Afrykańskiego Barometru Handlu Standard Bank, zaufanie przedsiębiorców w Nigerii gwałtownie spadło z powodu wpływu dewaluacji nairy i zniesienia dopłat do paliw.
Afrykański Barometr Handlu to coroczna publikacja oceniająca krajobraz biznesowy w 10 krajach afrykańskich.
Analizuje takie czynniki, jak stabilność makroekonomiczna, otwartość handlu, dostęp do finansowania i infrastruktura, aby zapewnić wgląd w warunki biznesowe na całym kontynencie.
Z raportu, w którym wzięło udział 2258 przedsiębiorstw z 10 krajów afrykańskich, wynika, że Nigeria odnotowała najbardziej znaczący spadek nastrojów w biznesie, co odzwierciedla wyzwania, jakie stwarzają niestabilne kursy wymiany i inflacja.
Brzmiało: „Zaufanie przedsiębiorstw na 10 rynkach SB ATB pozostało stabilne pomimo trudnych warunków gospodarczych, a średni wskaźnik zaufania nieznacznie wzrósł z 58 w maju 2023 r. do 59 w sierpniu 2024 r.
„Pięć krajów odnotowało wzrost zaufania przedsiębiorców, trzy pozostały bez zmian, a dwa doświadczyły spadków. Najbardziej znaczącą poprawę wskaźnika zaufania przedsiębiorców odnotowała Ghana, skacząc z 47 do 55, pod wpływem oczekiwań silniejszego wzrostu gospodarczego i lepszych prognoz na lata 2024 i 2025.
„W międzyczasie Nigeria odnotowała najbardziej znaczący spadek, gdzie zaufanie spadło z powodu zmienności waluty i usunięcia dopłat do paliw, co doprowadziło do inflacji i wyższych kosztów życia.
„Ogólnie rzecz biorąc, optymizm co do wzrostu działalności, popytu klientów i ożywienia gospodarczego pozostaje powszechny, a 80% ankietowanych firm spodziewa się wzrostu przychodów.
„Jednak na wszystkich rynkach utrzymują się obawy związane z wysokimi podatkami i inflacją, co odzwierciedla ciągłe wyzwania w miarę jak rządy realizują reformy fiskalne i strategie zarządzania długiem”.
Według raportu decyzja Centralnego Banku Nigerii o liberalizacji systemu kursowego z czerwca 2023 r. spowodowała, że naira straciła 36% swojej wartości, pogłębiając niedobory dolara w gospodarce.
W rezultacie przedsiębiorstwa mają trudności z dostępem do walut obcych potrzebnych do importu, co prowadzi do wzrostu kosztów operacyjnych i zakłóceń w handlu transgranicznym.
Dodał, że wiele przedsiębiorstw również boryka się z trudnościami w uzyskaniu kredytu kupieckiego ze względu na niestabilność waluty, co powoduje ograniczenia płynności.
Likwidacja dopłat do paliw – kolejna kluczowa zmiana w polityce podkreślona w raporcie – jeszcze bardziej pogorszyła wyzwania gospodarcze.
W raporcie wyjaśniono, że zniesienie dotacji doprowadziło do wyższych cen paliw, napędzając inflację i zmniejszając siłę nabywczą konsumentów.
Firmy ankietowane w Nigerii zgłosiły wzrost kosztów operacyjnych, szczególnie w logistyce, co utrudnia utrzymanie marży zysku.
W raporcie czytamy: „Nigeria doświadczyła największego spadku zaufania wśród przedsiębiorstw objętych badaniem. Było to spowodowane przede wszystkim znaczną deprecjacją Nairy.
„Głównym czynnikiem tego była liberalizacja kursu walutowego przez bank centralny w celu skonsolidowania wielu systemów kursowych w jednolity rynek. Miało to na celu umożliwienie podaży i popytu dyktowanie stóp procentowych, ale w czerwcu 2023 r. Naira spadła na oficjalnym rynku o dalsze 36%, wykazując wyraźną dewaluację w obliczu niedoboru dolara i niepokojów na rynku.
„Wysiłki na rzecz ustabilizowania Nairy zostały dodatkowo udaremnione przez usunięcie, a później częściowe przywrócenie dotacji do paliwa, co podsyciło inflację i wywołało ogólnokrajowe protesty w związku ze zwiększonymi kosztami życia”.
Pomimo tych trudności raport pokazuje, że przedsiębiorstwa zachowują ostrożny optymizm co do przyszłego wzrostu, a wiele z nich ma nadzieję, że trwające reformy gospodarcze ustabilizują otoczenie makroekonomiczne.
W raporcie zauważono: „Oczekuje się, że w latach 2024 i 2025 w krajach takich jak Uganda, Ghana, Tanzania, Angola, Republika Południowej Afryki i Nigeria odnotuje się poprawę wzrostu realnego PKB”.
Co powinieneś wiedzieć
- Indeks menedżerów zakupów Stanbic IBTC (PMI) za wrzesień pokazał, że warunki biznesowe w kraju w dalszym ciągu pozostają gorsze i wyniosły 49,8, co stanowi odczyt poniżej 50 trzeci miesiąc z rzędu.
- Według raportu koszty środków produkcji dla przedsiębiorstw rosły w najszybszym tempie od sześciu miesięcy w związku ze spadkiem produkcji w tym miesiącu.
- W raporcie zauważono, że miesięczny spadek nairy w połączeniu ze wzrostem cen benzyny spowodował wzrost kosztów transportu i logistyki, które przerzuciły się na konsumentów.
- Z raportu PMI opublikowanego przez Central Bank of Nigeria (CBN) wynika jednak, że dla działalności gospodarczej we wrześniu 2024 r. złożony wskaźnik PMI osiągnął poziom 50,7, co oznacza wzrost aktywności gospodarczej drugi miesiąc z rzędu.
- Oznacza to, że podczas gdy raport Stanbic IBTC wykazał spadek, raport CBN pokazał ekspansję we wrześniu 2024 r.