Zdjęcia satelitarne pokazują zniszczenia spowodowane izraelskim atakiem na 2 irańskie bazy wojskowe

DUBAJ, Zjednoczone Emiraty Arabskie (AP) – Izraelski atak na Iran uszkodził obiekty w tajnej bazie wojskowej na południowy wschód od stolicy Iranu, którą eksperci w przeszłości łączyli z jednorazowym programem broni nuklearnej Teheranu oraz w innej bazie powiązanej z jego programem rakiet balistycznych, zdjęcia satelitarne przeanalizowane w niedzielę przez program Associated Press.

Część uszkodzonych budynków znajdowała się w irańskiej bazie wojskowej Parchin, gdzie Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej podejrzewa, że ​​Iran przeprowadził w przeszłości testy materiałów wybuchowych mogących wywołać broń nuklearną.

Iran od dawna upiera się, że jego program nuklearny ma charakter pokojowy, chociaż MAEA, zachodnie agencje wywiadowcze i inne źródła twierdzą, że Teheran prowadził aktywny program zbrojeniowy aż do 2003 roku.

Inne zniszczenia można dostrzec w pobliskiej bazie wojskowej Khojir, za którą zdaniem analityków kryje się system podziemnych tuneli i miejsca produkcji rakiet.

Irańskie wojsko nie przyznało się do szkód w Khojir ani Parchin spowodowanych izraelskim atakiem wczesną sobotę, chociaż stwierdziło, że w ataku zginęło czterech irańskich żołnierzy pracujących w systemach obrony powietrznej kraju.

Kontynuacja artykułu po tym ogłoszeniu

Iran ogłosił w niedzielę, że zginął także cywil, ale nie podał żadnych szczegółów.

Kontynuacja artykułu po tym ogłoszeniu

Misja Iranu przy ONZ nie odpowiedziała na prośbę o komentarz. Izraelska armia odmówiła komentarza w tej sprawie.

Jednak najwyższy przywódca Iranu ajatollah Ali Chamenei powiedział w niedzielę zgromadzonym, że izraelskiego ataku „nie należy wyolbrzymiać ani bagatelizować”, powstrzymując się jednocześnie od wezwania do natychmiastowego uderzenia odwetowego.

Premier Izraela Benjamin Netanjahu osobno powiedział w niedzielę, że izraelskie ataki „poważnie skrzywdziły” Iran i że ostrzał „osiągnął wszystkie swoje cele”.

Uszkodzenia rozłożyły się na trzy irańskie prowincje

Nie jest jasne, ile łącznie miejsc było celem izraelskiego ataku.

Jak dotąd irańskie wojsko nie opublikowało żadnych zdjęć szkód.

Irańscy urzędnicy zidentyfikowali dotknięte obszary jako prowincje Ilam, Chuzestan i Teheran.

W sobotę na zdjęciach satelitarnych z Planet Labs PBC wokół irańskiego zakładu wydobycia gazu ziemnego Tange Bijar w prowincji Ilam można było zobaczyć spalone pola, choć nie było od razu jasne, czy miało to związek z atakiem.

Prowincja Ilam leży na granicy irańsko-irackiej w zachodnim Iranie.

Najbardziej wymowne zniszczenia można zobaczyć na zdjęciach Parchin, około 40 kilometrów (25 mil) na południowy wschód od centrum Teheranu, w pobliżu tamy Mamalu, wykonanej przez Planet Labs.

Tam jedna konstrukcja wyglądała na całkowicie zniszczoną, podczas gdy inne wyglądały na uszkodzone w wyniku ataku.

W Khojir, około 20 kilometrów (12 mil) od centrum Teheranu, na zdjęciach satelitarnych widać uszkodzenia co najmniej dwóch konstrukcji.

Analitycy, w tym Decker Eveleth z think tanku CNA z siedzibą w Wirginii, Joe Truzman z waszyngtońskiej Fundacji Obrony Demokracji i były inspektor ONZ ds. broni David Albright, a także inni eksperci ds. otwartego oprogramowania, jako pierwsi zidentyfikowali uszkodzenia baz .

Lokalizacje obu baz odpowiadają filmom uzyskanym przez AP, pokazującym irańskie systemy obrony powietrznej ostrzeliwujące okolicę wczesną sobotę.

Baza powiązana z niegdyś irańskim programem broni nuklearnej

Instytut Nauki i Bezpieczeństwa Międzynarodowego Albrighta w Parchin zidentyfikował zniszczony budynek na zboczu góry jako „Taleghan 2”.

Stwierdzono, że w archiwum irańskich danych nuklearnych przejętych wcześniej przez Izrael zidentyfikowano budynek jako mieszczący „mniejszą, wydłużoną komorę materiałów wybuchowych oraz system flash rentgenowskiego do badania testów materiałów wybuchowych na małą skalę”.

„Takie testy mogły obejmować materiały wybuchowe kruszące ściskające rdzeń naturalnego uranu, symulując inicjację nuklearnego materiału wybuchowego” – czytamy w raporcie instytutu z 2018 roku.

W wiadomości opublikowanej w niedzielę na platformie społecznościowej X instytut dodał: „Nie jest pewne, czy Iran użył uranu w „Taleghan 2”, ale możliwe jest, że badał kompresję półkul uranu naturalnego, co wyjaśniałoby jego pochopne i tajne wysiłki renowacyjne w następstwie wniosku MAEA o dostęp do Parchin w 2011 r.”.

Nie jest jasne, jaki sprzęt znajdował się w budynku „Taleghan 2” wczesnym rankiem w sobotę.

Podczas ataku nie doszło do izraelskich ataków na irański przemysł naftowy, jego zakłady wzbogacania broni jądrowej czy elektrownię jądrową w Bushehr.

Rafael Mariano Grossi, który stoi na czele MAEA, potwierdził to w programie X, stwierdzając, że „nie miało to wpływu na irańskie obiekty nuklearne”.

„Inspektorzy są bezpieczni i kontynuują swoją kluczową pracę” – dodał. „Wzywam do ostrożności i powściągliwości w działaniach, które mogłyby zagrozić bezpieczeństwu materiałów nuklearnych i innych materiałów radioaktywnych”.

Uszkodzenia widoczne w obiektach irańskiego programu rakiet balistycznych

Eveleth powiedział, że inne budynki zniszczone w Khojir i Parchin prawdopodobnie obejmowały budynki, w których Iran wykorzystywał mieszalniki przemysłowe do wytwarzania paliwa stałego potrzebnego do jego rozległego arsenału rakiet balistycznych.

W oświadczeniu wydanym bezpośrednio po sobotnim ataku izraelskie wojsko stwierdziło, że jego celem są „fabryki produkujące rakiety, w których produkowano rakiety, które Iran wystrzelił w kierunku państwa Izrael w ciągu ostatniego roku”.

Zniszczenie takich miejsc mogłoby w znacznym stopniu zakłócić zdolność Iranu do produkcji nowych rakiet balistycznych w celu uzupełnienia jego arsenału po dwóch atakach na Izrael.

Irańska paramilitarna Gwardia Rewolucyjna, która nadzoruje irański program rakiet balistycznych, milczy od sobotniego ataku.

Ogólny arsenał rakiet balistycznych Iranu, który obejmuje rakiety krótszego zasięgu, które nie są w stanie dotrzeć do Izraela, został oszacowany przez gen. Kennetha McKenziego, ówczesnego dowódcę Centralnego Dowództwa armii USA, w zeznaniach przed Senatem USA w 2022 r. na „ponad 3000”.

Od tego czasu Iran wystrzelił setki rakiet w serii ataków.

W mediach społecznościowych nie opublikowano żadnych filmów ani zdjęć przedstawiających części rakiet lub zniszczenia w dzielnicach cywilnych po niedawnym ataku, co sugeruje, że izraelskie ataki były znacznie dokładniejsze niż irańskie ostrzały rakiet balistycznych wycelowane w Izrael w kwietniu i październiku.

Izrael podczas swojego ataku polegał na rakietach wystrzeliwanych z samolotów.

Jednak wydawało się, że jedna fabryka została trafiona w Shamsabad Industrial City, na południe od Teheranu, w pobliżu międzynarodowego lotniska Imama Chomeiniego, głównej bramy kraju na świat zewnętrzny.

Filmy internetowe przedstawiające uszkodzony budynek odpowiadały adresowi firmy znanej jako TIECO, która reklamuje się jako budująca zaawansowane maszyny wykorzystywane w irańskim przemyśle naftowo-gazowym.

Urzędnicy TIECO poprosili AP o napisanie do firmy listu przed udzieleniem odpowiedzi na pytania. Firma nie odpowiedziała na przesłane do niej pismo.