Pekin nazwał wyciek oczyszczonej radioaktywnej wody z elektrowni „poważnym problemem bezpieczeństwa jądrowego o transgranicznych implikacjach”.
Chiny oświadczyły, że „stopniowo wznowią” import owoców morza z Japonii po tym, jak kraje te zawarły porozumienie gwarantujące bezpieczeństwo wody wypuszczanej z niesprawnej elektrowni jądrowej Fukushima.
Około roku temu Chiny zakazały importu owoców morza z Japonii, powołując się na ryzyko skażenia radioaktywnego po tym, jak operator Tokyo Electric Power Co (TEPCO) zaczął wypuszczać oczyszczoną wodę z elektrowni w Fukushimie do Oceanu Spokojnego w sierpniu 2023 r. Woda ta była używana do chłodzenia reaktorów jądrowych elektrowni po jej zalaniu podczas tsunami w 2011 r.
Japonia stwierdziła, że uwolnienie wody było bezpieczne i poparte przez Międzynarodową Agencję Energii Atomowej (IAEA), organ nadzorujący energię jądrową ONZ. Skrytykowała Chiny za rozpowszechnianie „naukowo nieuzasadnionych twierdzeń”.
Ale decyzja Japonii wywołała wściekłość w Chinach i wprowadziła zakaz. Rosja zrobiła to samo jako „środek ostrożności”.
W piątek oba kraje poinformowały, że w sierpniu osiągnęły porozumienie w sprawie zrzutu ścieków.
11 marca 2011 roku trzęsienie ziemi o magnitudzie 9 u wybrzeży północno-wschodniej Japonii wywołało tsunami, które wyłączyło systemy zasilania i chłodzenia w elektrowni jądrowej Fukushima Daiichi, co doprowadziło do stopienia się rdzeni w trzech z sześciu reaktorów.
Od tego czasu TEPCO zebrało zanieczyszczoną wodę, która powstała w wyniku chłodzenia zniszczonych reaktorów, a także wodę gruntową i deszczówkę, która przesiąkła do środka.
„Chiny zaczną dostosowywać odpowiednie środki w oparciu o dowody naukowe i stopniowo wznowią import japońskich produktów wodnych, które spełniają wymogi regulacyjne i standardy” – poinformowało chińskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych w oświadczeniu.
Jak dodano, urzędnicy obu stron niedawno przeprowadzili „wiele rund konsultacji” w sprawie zrzutu ścieków z Fukushimy.
Premier Japonii Fumio Kishida poinformował w piątek, że Tokio poinformowało Pekin o „gotowości przeprowadzenia dodatkowego monitoringu … oczyszczonej wody” i upewnienia się, że importowane japońskie produkty rybołówstwa „spełniają określone normy”.
Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (IAEA) w oświadczeniu stwierdziła, że będzie „współpracować z Japonią i innymi zainteresowanymi stronami, w tym Chinami, aby zapewnić prawidłowe wdrożenie środków bezpieczeństwa”.
Umowa gwarantuje, że Japonia wypełni swoje zobowiązania „na mocy prawa międzynarodowego” i będzie prowadzić „ciągłą ocenę wpływu na środowisko morskie i ekosystemy morskie”.
Zrzut ścieków stał się punktem zapalnym ostatnich napięć, obok nieporozumień dotyczących handlu, sporów terytorialnych i oskarżeń o szpiegostwo.
Mimo sporu oba kraje pozostają głównymi partnerami handlowymi, a Chiny w 2022 roku zaimportowały z Japonii owoce morza o wartości ponad 500 mln USD – podała agencja prasowa AFP, powołując się na dane celne.