Niedawne badania pozwoliły na głębsze zrozumienie tajemniczych kraterów pojawiających się na Syberii. Kratery te, niektóre głębokie na 50 metrów i szerokie na 70 metrów, powstają, gdy topniejąca wieczna zmarzlina powoduje nagłe eksplozje metanu. Topnienie wiecznej zmarzliny powoduje pęknięcia, uwalniając metan zmagazynowany głęboko pod ziemią, co prowadzi do dramatycznych eksplozji.
Unikalne warunki geologiczne w północnej Rosji
Według Any Morgado, doktorantki i inżynier chemii na Uniwersytecie w Cambridge, zjawisko to jest niezwykle rzadkie i specyficzne dla półwyspów Jamał i Gydan w północnej Rosji. Cryopegs, czyli starożytne kieszenie słonej wody, występują tylko w tym regionie i odgrywają kluczową rolę w tym procesie.
Wzrost ciśnienia i eksplozje
Cryopegs, które powstały z prehistorycznych mórz, które istniały podczas ostatniej epoki lodowcowej, pozostają płynne pomimo ujemnych temperatur ze względu na wysokie ciśnienie i zawartość soli. Gdy roztopiona woda z topniejącej wiecznej zmarzliny powierzchniowej przedostaje się do tych kriopegów, ciśnienie narasta przez dziesięciolecia. W końcu w wiecznej zmarzlinie tworzą się pęknięcia, zwalnianie ciśnienie i spowodować rozkład hydratów metanu na gaz, powodując eksplozję.
Konsekwencje dla globalnego ocieplenia
Chociaż zjawisko to jest rzadkie, uwolnienie metanu podczas tych eksplozji może mieć znaczący wpływ na globalne ocieplenie. Metan jest silnym gazem cieplarnianym, a jego uwolnienie może wywołać dalsze problemy środowiskowe w regionach Arktyki. Kratery te, które pojawiają się tylko w północnej Rosji, oferują nowy wgląd w złożoność topnienia wiecznej zmarzliny i jego potencjalne konsekwencje dla klimatu.
