Kosmiczny Teleskop Hubble’a dostarczył nowych informacji na temat młodej gwiazdy FU Orionis, znajdującej się w gwiazdozbiorze Oriona. Obserwacje odkryły ekstremalne temperatury w wewnętrznym obszarze dysku akrecyjnego, co stanowi wyzwanie dla obecnych modeli akrecji gwiazd. Korzystając ze spektrografu Cosmic Origins Spectrograph i spektrografu obrazowego Teleskopu Kosmicznego, astronomowie zarejestrowali widma dalekiego i bliskiego ultrafioletu, ujawniając, że wewnętrzna krawędź dysku jest nieoczekiwanie gorąca, a temperatura sięga 16 000 kelwinów – prawie trzykrotność temperatury powierzchni Słońca.
Wyjaśnienie jasnego wybuchu gwiazdy
Zaobserwowana po raz pierwszy w 1936 roku FU Orionis stała się sto razy jaśniejsza w ciągu kilku miesięcy i pozostała wyjątkowym obiektem badanie. W przeciwieństwie do typowych gwiazd T Tauri, jego dysk akrecyjny dotyka powierzchni gwiazdy z powodu niestabilności. Są one spowodowane dużą masą dysku, interakcjami z gwiazdami towarzyszącymi lub materią opadającą do wewnątrz. Lynne Hillenbrand, współautorka z Caltech, w oświadczeniu stwierdziła, że zaobserwowana jasność w ultrafiolecie przekroczyła przewidywania, odsłaniając wysoce dynamiczną granicę między gwiazdą a jej dyskiem.
Konsekwencje dla powstawania planet
Według A raport przeprowadzone przez NASA badanie niesie ze sobą istotne implikacje dla układów planetarnych powstających wokół takich gwiazd. W raporcie zacytowano także Adolfo Carvalho, głównego autora badania, który stwierdził, że chociaż skład chemiczny odległych planet w dysku może ulegać zmianie w wyniku wybuchów, planetom powstającym blisko gwiazdy może grozić zakłócenie lub zniszczenie. Ten poprawiony model zapewnia krytyczny wgląd w przetrwanie planet skalistych w młodych układach gwiazd – dodał dalej.
Przyszłe badania nad FU Orionis
Zespół badawczy w dalszym ciągu bada widmowe linie emisyjne w zebranych danych, mając na celu mapowanie ruchu gazu w wewnętrznych obszarach gwiazdy. Hillenbrand zauważył, że FU Orionis oferuje wyjątkową okazję do zbadania mechanizmów zachodzących w młodych, wybuchających gwiazdach. Odkrycia te, opublikowane w The Astrophysical Journal Letters, ukazują stałą wartość możliwości Hubble’a w zakresie ultrafioletu w rozwoju nauki o gwiazdach.
